Uchwalona 27.11.2019 r. tzw. Dyrektywa Omnibus (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)) przewiduje wprowadzenie licznych zmian w unijnym prawie ochrony konsumentów.
Dyrektywa Omnibus weszła w życie 7 stycznia 2020 r. Państwa członkowskie zostały zobowiązane do przyjęcia przepisów, niezbędnych do wykonania dyrektywy, do 28 listopada 2021 r. Implementowane przepisy, zgodnie z treścią dyrektywy, powinny być stosowane od 28 maja 2022 r. W Polsce, podobnie jak w kilku innych krajach członkowskich, nastąpiło opóźnienie wdrożenia przepisów.
Ostatecznie, od 1 stycznia 2023 r. obowiązują w Polsce nowe przepisy wynikające z dyrektywy Omnibus, które mają za zadanie wzmacniać ochronę konsumentów.
Najważniejsze zmiany:
Obowiązek informowania o cenie obowiązującej przed obniżką
Wprowadzenie wymogu informowania o najniższej cenie produktu lub usługi obowiązującej na 30 dni przed wprowadzeniem obniżki, ma na celu zapobiegnięcie manipulacji cenami oraz sztucznemu zawyżaniu cen przez sprzedawców. Przykładem może być dość modny w Polsce dzień wyprzedaży, zwany Black Friday.
Od ogólnej zasady przewidziane są wyjątki:
- w przypadku, gdy dany towar lub usługa jest oferowany do sprzedaży w okresie krótszym niż 30 dni, to obok informacji o obniżonej cenie, uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie, od dnia oferowania tego towaru lub usługi do sprzedaży, do dnia wprowadzenia obniżki,
- w przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, uwidacznia się obok informacji o obniżonej cenie, informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki z zastrzeżeniem, a termin 30 dniowy nie znajduje w tym przypadku zastosowania.
Każdy przedsiębiorca, który ogłasza promocję lub wyprzedaż, musi podać w dobrze widocznym miejscu przy towarze – oprócz aktualnej ceny – najniższą cenę z 30 dni poprzedzających obniżkę. Te informacje powinny być przedstawione w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen.
Przepisy dotyczą sprzedaży stacjonarnej, internetowej i reklamy, także w telewizji czy radiu.
Dotychczas UOKiK sprawdził ok. 40 stron internetowych przedsiębiorców działających w sektorze e-commerce w różnych branżach: odzież, kosmetyki, obuwie, sprzęt sportowy, sprzęt elektroniczny, platformy internetowe. Do wszystkich tych podmiotów zostały skierowane wystąpienia z prośbą o zajęcie stanowiska, co do poprawności wdrożenia przepisów dotyczących najniższej ceny, z uwagi na zauważone nieprawidłowości.
Dla przykładu, zastrzeżenia Prezesa Urzędu wzbudziły m.in.:
- Podawanie aktualnej ceny sprzedaży i ceny przekreślonej bez zamieszczenia informacji, czym jest cena przekreślona.
- Obliczanie wielkości obniżki (np. 20%, 150 zł) w odniesieniu do ostatniej lub standardowej ceny towaru, a nie najniższej ceny z ostatnich 30 dni.
Zapobieganie fałszywym recenzjom
Projekt ustawy nakłada na sprzedawcę obowiązek wskazania sposobu w jaki kontroluje i weryfikuje wystawiane mu opinie. Oznacza to, że sprzedawca nie może usuwać opinii negatywnych, nie może ich modyfikować, a także zamieszczać samodzielnie lub zlecać napisanie nieprawdziwych opinii osobom trzecim. Sprzedawca musi stale sprawdzać, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy rzeczywiście zakupili jego produkt lub skorzystali ze świadczonych przez niego usług.
Rozwiązanie to ma zapobiec manipulowaniu recenzjami, które w dzisiejszych czasach są jednym z najistotniejszych czynników mających wpływ na decyzje konsumentów.
Obowiązek ujawnienia płatnej reklamy
W przypadku, gdy Sprzedawca korzysta z płatnej reklamy lub płaci za uplasowanie jego oferty w konkretnym miejscu w wyszukiwaniach, będzie miał on obowiązek ujawnienia konsumentowi tego faktu jako informacji mającej wpływ, na podjęcie decyzji dotyczącej zawieranej przez niego umowy.
Obowiązki dostawców internetowych platform handlowych typu martekplace wobec konsumentów
Kilka nowych obowiązków ustawa nałoży również na dostawców platform typu marketplace, za pośrednictwem których, inni przedsiębiorcy dokonują sprzedaży na rzecz konsumentów.
Dostawca platformy najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową z konkretnym sprzedawcą, za pośrednictwem platformy, ma obowiązek poinformować konsumenta m.in. o:
- zasadach plasowania ofert w ramach wyszukiwania,
- tym czy osoba, z którą kupujący zawiera umowę sprzedaży jest konsumentem czy przedsiębiorcą,
- podziale obowiązków między sprzedawcą a dostawcą platformy związanych z zawieraną przez konsumenta umową,
- niestosowaniu przepisów dotyczących konsumentów do umowy, w której sprzedawca nie jest przedsiębiorcą.
Informację o tym, czy sprzedawca oferujący produkty w ramach platformy handlowej dostawcy jest przedsiębiorcą, dostawca będzie musiał uprzednio ustalić odbierając od niego odpowiednie oświadczenie.
Skutki niezastosowania się do zmian przez przedsiębiorcę
Za nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z dyrektywy Omnibus grożą przedsiębiorcą poważne konsekwencje finansowe.
KONTAKT