11 czerwca 2025 r. odbyła się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-471/24, która może wstrząsnąć fundamentami rynku kredytowego w Polsce. Stawką jest status wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych. Choć banki i rząd trzymają wspólny front, kredytobiorcy wciąż liczą na przełom.
Czego dotyczy sprawa?
TSUE rozpatruje pytania prejudycjalne dotyczące:
- Czy klauzule odwołujące się do WIBOR-u mogą być oceniane przez sądy pod kątem uczciwości (dyrektywa 93/13)?
- Czy niewystarczające informowanie o mechanizmie ustalania WIBOR-u może naruszać równowagę między konsumentem a bankiem?
- Co się dzieje z umową, jeśli klauzula WIBOR-owa zostanie uznana za abuzywną?
Rozprawa zakończyła się bez wyroku – na opinię Rzecznika Generalnego czekamy do 11 września 2025 r., a orzeczenia – w pierwszej połowie 2026.
Scenariusze: co może się wydarzyć?
1. TSUE uznaje, że WIBOR jest „święty” i niepodważalny
To scenariusz preferowany przez banki i państwo. Oznaczałby:
- sądy krajowe nie będą mogły badać uczciwości klauzul odwołujących się do WIBOR-u,
- kredytobiorcy stracą jeden z głównych argumentów w walce z bankami,
- umowy pozostają w mocy, potencjalne roszczenia gasną.
Komentarz:
„Jeśli TSUE uzna WIBOR za nietykalny, rynek odetchnie z ulgą. Ale będzie to też sygnał, że konsument musi być bardziej czujny przy podpisywaniu umów – ochrona sądowa nie będzie już tak łatwo dostępna.”
— dr hab. Marcin Glicz, prof. INP PAN
2. TSUE przyznaje, że sądy mogą oceniać klauzule WIBOR-owe
To scenariusz przełomowy – sądy mogłyby badać, czy sposób wprowadzenia WIBOR-u do umowy narusza prawa konsumenta. Możliwe skutki:
- ruszy fala pozwów o „odwiborowanie”,
- możliwe częściowe unieważnienia lub zmiany umów (pozostawienie marży),
- banki muszą zacząć oferować bardziej przejrzyste produkty.
Komentarz:
„Jeśli otworzy się droga do kwestionowania WIBOR-u, skutki mogą być podobne do spraw frankowych – z opóźnieniem, ale z wielką siłą.”
— radca prawny Sebastian Frejowski
3. TSUE idzie dalej i stwierdza, że brak informacji unieważnia całą umowę
To scenariusz najbardziej ryzykowny dla banków. Sąd mógłby uznać, że klient nie został odpowiednio poinformowany i unieważnić całą umowę kredytową. Oznaczałoby to:
- realną możliwość odzyskania części lub całości odsetek,
- groźbę masowych sporów sądowych,
- możliwą konieczność restrukturyzacji portfeli kredytów.
Komentarz:
„Gdyby Trybunał otworzył drzwi do unieważniania umów ze względu na brak informacji o WIBOR-ze, mielibyśmy powtórkę z historii frankowiczów – tylko tym razem w polskim złotym.”
— mec. Aleksandra Wiktorowicz, specjalistka ds. ochrony konsumenta
Co to znaczy dla Ciebie jako kredytobiorcy?
- Jeśli masz kredyt z WIBOR-em – czekaj i analizuj. Wstrzymaj się z decyzjami o pozwie do czasu opinii Rzecznika (wrzesień 2025).
- Jeśli rozważasz kredyt – stawiaj na transparentność. Pytaj bank o szczegóły mechanizmu oprocentowania i dokumentuj wszystko.
✍️ Podsumowanie
Walka o WIBOR to nie tylko spór prawny, ale i bój o zaufanie do systemu finansowego. Polska i instytucje unijne próbują udowodnić, że wskaźnik jest zgodny z regulacjami. Ale jeśli TSUE dopuści badanie klauzul WIBOR-owych pod kątem uczciwości – banki czeka kolejny kryzys. Jesień 2025 może zmienić reguły gry dla milionów kredytobiorców.
https://www.prawo.pl/biznes/wibor-przed-tsue-sprawa-c-47124,533281.html